Zakazy eksportowe to odwieczny problem producentów żywności

11 maja 2021

Europa, Azja i Afryka walczą z grypą ptaków wywołaną zjadliwą odmianą wirusa HPAI. Wiele państw spoza UE wprowadza zakazy na import jaj i drobiu z Europy. To po pandemii kolejne wyzwanie dla producentów żywności. Niestety eksporterzy zostają bez wsparcia systemowego.

Polska nadal bez porozumień na eksport do krajów trzecich

Ponad 20 destynacji znacznie ograniczyło lub zupełnie zakazało eksportu polskich produktów drobiowych oraz jaj na ich terytorium, m.in. Izrael, Korea czy Oman. Dla rodzimych producentów sytuacja nie jest nowa, gdyż od dawna mierzą się z pełnymi lub czasowymi embargami na eksport towarów do części państw. Jednakże trwająca pandemia koronawirusa spowodowała, że proces pozyskiwania pozwoleń ze strony polskich urzędów znacznie się wydłużył. W momencie, gdy producenci drobiu i jaj zdobywają nowych klientów z odległych destynacji, okazuje się, że brakuje dopełnienia dokumentacji zezwalającej na eksport po stronie instytucji rządowych. Producenci stale poszukują nowych rynków zbytu dla swoich produktów, niestety uciekający czas nie jest ich sprzymierzeńcem. Procesy zdobywania pozwoleń od zawsze były niezwykle żmudne i skomplikowane, ale nawet dzisiaj instytucje państwowe nie ułatwiają.

Dobrym przykładem jest Korea, która sama boryka się z wirusem ptasiej grypy, a ich rodzima produkcja została zdziesiątkowana. Od listopada 2020 roku stwierdzono tam już 106 ognisk HPAI na fermach drobiu. Według oficjalnych danych straty w pogłowiu drobiu wyniosły około 29 milionów ptaków, co powoduje gwałtowny wzrost cen detalicznych drobiu i jaj. Korea potrzebuje jaj z eksportu. Jak wynika ze sporządzonej przez Krajową Izbę Drobiu i Pasz analizy unijnego wywozu jaj i przetworów Korea Południowa była piątym co do wielkości importerem jaj z UE w 2020 roku. W 2020 roku z UE do Korei trafiło 8,6 tys. ton jaj, co oznacza wzrost o 3,6 proc. r/r.

Niestety, jaja eksportowane z UE do Korei nie są od polskich producentów, gdyż Polska i Korea nadal nie podpisały stosownego certyfikatu weterynaryjnego dopuszczającego eksport jaj lub jaj w proszku, a także drobiu do obrotu na rynku koreańskim. Proces ten jest żmudny i nie zostanie szybko rozwiązany, szczególnie teraz, gdy szaleje grypa ptaków. Nie lepiej jest na linii Polska – Izrael. Tutaj również nadal jest nieustalone świadectwo zdrowia i brak porozumienia, które blokują możliwości eksportu. To dla nas, przedsiębiorców i eksporterów duży problem, szczególnie dzisiaj, kiedy instytucje rządowe nie są naszymi adwokatami, a wręcz nie pomagają. Bez silnych przedsiębiorców nasze państwo nie będzie dobrze funkcjonować, bo przekłada się to chociażby na rynek pracy. Dzięki doświadczeniu i ugruntowanej pozycji Ferm Woźniak potrafimy radzić sobie na rynku globalnym i krajowym, ale zdajemy sobie sprawę, że nie każdy producent odnajdzie się w niesprzyjającej rzeczywistości bez wsparcia zaangażowanych instytucji państwowych

– podsumowuje Barbara Woźniak, Pełnomocnik Zarządu Ferm Woźniak i Prezes firmy Ovotek.

Polscy producenci zwracają również uwagę na brak informacji od rodzimych instytucji państwowych. Nie są oni informowani o etapie prowadzonych rozmów ani o szansach na pozytywne sfinalizowanie. Pandemia Covid-19 oraz epidemia grypy ptaków to problem dla producentów i mimo prężnego działania, poszukiwania nowych rynków zbytu, są ograniczani przez zakazy eksportowe i nieskuteczność polskich instytucji powoływanych w celu wsparcia przedsiębiorców.

Czas na przyspieszenie w eksporcie

Polska jest w trudnym położeniu, gdyż ponad połowa naszej produkcji jest eksportowana, a koronawirus oraz grypa ptaków nie ułatwia zadania. Obecna sytuacja powinna mobilizować instytucje państwowe do szybszego wydawania pozwoleń eksportowych. Dobrym przykładem jest Singapur, do którego Fermy Woźniak otrzymały pozwolenie na eksport już w czasie trwania pandemii. Warto podkreślić, że jest jeszcze wiele destynacji, gdzie polscy eksporterzy potrzebują skutecznego wsparcia, chociażby Korea, czy Izrael. Tym bardziej, że jesteśmy największym producentem drobiu w UE i na 6 miejscu w zakresie produkcji jaj.