Wiodący europejski deweloper, właściciel i zarządca powierzchni magazynowych i logistycznych planuje do końca dekady zbudować portfel nieruchomości o powierzchni 20 mln mkw. najmu (GLA). Grupa CTP publikuje też wyniki raportu "CEE: A Business-Smart Region", w którym wskazuje pięć kluczowych kierunków wzrostu branży przemysłowo-logistycznej w Europie Środkowo-Wschodniej. Wyniki badań potwierdzają, że popyt na przestrzenie magazynowe na rynkach CEE będzie wyższy niż w Europie Zachodniej i Południowej.
- Wykwalifikowany kapitał ludzki
- Połączone rynki
- Dywersyfikacja i rozwój gospodarki
- Rosnąca konsumpcja krajowa
- Silne podstawy rynku nieruchomości
CTP od dawna wierzy w potencjał Europy Środkowo-Wschodniej i nie ma wątpliwości, że dzięki połączeniu silnych filarów gospodarczych, wyłaniających się globalnych mega trendów takich, jak chociażby wzrost nearshoringu oraz kluczowej dynamiki rynku nieruchomości, region CEE będzie nadal osiągał lepsze wyniki niż bardziej rozwinięte kraje europejskie, napędzając dalszy popyt na powierzchnie logistyczne i przemysłowe. Grupa CTP jest doskonale przygotowana do zaspokojenia tego zapotrzebowania, dzięki znaczącemu bankowi gruntów pod zabudowę w całym regionie, który umożliwi nam podwojenie powierzchni GLA do końca dekady, oraz rozwój i obsługę wysoce zrównoważonych, zorientowanych na klienta obiektów przemysłowo-logistycznych,
wyjaśnia Remon Vos, prezes CTP.
Ciągły wzrost popytu na powierzchnie magazynowe w Europie Środkowo-Wschodniej wynika z wyjątkowej kombinacji czynników, takich jak silny wzrost gospodarczy napędzający rosnącą konsumpcję i nieprzerwany rozwój handlu elektronicznego, który historycznie pozostawał w tyle za Europą Zachodnią, ale obecnie nadrabia zaległości. Tymczasem znacznie ulepszona infrastruktura, wraz z wykwalifikowaną i konkurencyjną kadrą pracowniczą, sprawiają, że region jest doskonale przygotowany do wykorzystania rosnącego popytu. Przewidujemy, że te podstawy będą napędzać nieprzerwany wzrost zapotrzebowania na powierzchnie przemysłowe i logistyczne do końca dekady,
dodaje Bert Hesselink, Group Client Relationship Director w CTP.
PIĘĆ KLUCZOWYCH CZYNNIKÓW WZROSTU NA RYNKU PRZEMYSŁOWO-LOGISTYCZNYM CEE
Rynki Europy Środkowo-Wschodniej oferują wykwalifikowaną kadrę pracowniczą po konkurencyjnych stawkach, które w przypadku sektora transportu, magazynowania i produkcji, są przeciętnie niższe niż jedna trzecia stawek w Europie Zachodniej. Średnia liczba godzin pracy w tygodniu zarówno w sektorze transportu i magazynowania, jak i w branży produkcyjnej w CEE jest wyższa od średniej dla UE-27. Tymczasem "odwrócony drenaż mózgów" zwiększa pulę wykwalifikowanej siły roboczej, ponieważ młodzi specjaliści powracają z Europy Zachodniej, przyciągani częściowo przez niższe stawki podatku od osób fizycznych. Co więcej, wskaźnik znajomości języka angielskiego w 2022 roku we wszystkich krajach Europy Środkowo-Wschodniej (z wyłączeniem Serbii) był wyższy niż we Francji, Włoszech i Hiszpanii.
Znacząca poprawa infrastruktury, zwłaszcza drogowej, od lat 2000 zapewniła sprawny przepływ towarów w regionie oraz do i z Europy Zachodniej. Inwestycje w rozwój infrastruktury we wszystkich krajach CEE, z wyjątkiem Polski, przekroczyły w latach 2015-2020 średnią UE, jeśli chodzi o udział w PKB. Trwające inwestycje poprawiają połączenia lotnicze, a główne porty kontenerowe w Europie Środkowo-Wschodniej doświadczają rosnącego popytu, będąc alternatywną dla portów z "pasma Hamburga-Le Havre", zwłaszcza dla tras z Bliskiego Wschodu i Chin. Ta lepsza łączność wspiera wzrost nearshoringu i friendshoringu w warunkach trwającej globalnej niepewności geopolitycznej i zawirowań gospodarczych.
Region Europy Środkowo-Wschodniej wykazał się silną odpornością gospodarczą, a wzrost realnego PKB był lepszy niż na rynkach Europy Zachodniej i w całej Europie. Przewiduje się, że w latach 2023-2026 wzrost PKB w CEE będzie dwukrotnie szybszy niż średnia dla strefy euro. Silna baza produkcyjna w połączeniu z rozwijającymi się sektorami wiedzy i innowacji, a także wykwalifikowany rynek pracy w Europie Środkowo-Wschodniej i bliskość Europy Zachodniej sprawiają, że region ten szybko staje się ośrodkiem nearshoringowym, stymulując dalszy popyt na powierzchnie przemysłowe i logistyczne.
Napędzana przez ekspansję gospodarczą konsumpcja krajowa w Europie Środkowo-Wschodniej zwiększyła się o prawie 50 proc. od 2010 roku, czyli ponad dwukrotnie szybciej niż średnia dla UE-27, a wzrost siły nabywczej stymuluje rozwój e-commerce, który pozostawał w tyle za Europą Zachodnią, ale obecnie nadrabia zaległości. Przewiduje się, że do 2026 roku łączna wartość sprzedaży internetowej w Europie Środkowo-Wschodniej wzrośnie o około 25 mld euro, co oznacza zwiększenie powierzchni magazynowych dla handlu elektronicznego o 2,8 mln mkw. GLA w tym samym okresie. To prawie tyle, ile wynoszą dzisiejsze zasoby rynkowe Budapesztu lub Bukaresztu.
Wskaźniki absorpcji netto w Europie Środkowo-Wschodniej przewyższyły kraje Europy Zachodniej i Południowej i oczekuje się, że ta sytuacja utrzyma się w ciągu najbliższych pięciu lat. Wskaźniki pustostanów na rynku są poniżej trzyletniej średniej we wszystkich krajach Europy Środkowo-Wschodniej (z wyjątkiem Budapesztu i Węgier) i przewiduje się, że pozostaną blisko historycznie niskiego poziomu, przyczyniając się do wzrostu czynszów. Chociaż ogólna jakość zasobów w CEE jest wysoka, biorąc pod uwagę, że rynek powstał dopiero w latach 2000, podaż zasobów klasy A jest ograniczona, co tworzy popyt o charakterze strukturalnym i jest silnym bodźcem do dalszego rozwoju powierzchni logistycznych.