Polska w grze o AI Gigafactory. Klimat, dekarbonizacja i cele unijne mogą dać nam przewagę

27 sierpnia 2025

Rosnące tempo rozwoju sztucznej inteligencji i skokowy wzrost zapotrzebowania na moce obliczeniowe oznaczają jedno: Europa potrzebuje nowej infrastruktury cyfrowej – szybkiej, zielonej i stabilnej. Polska ma realne szanse stać się jednym z kluczowych graczy w tej transformacji. Stowarzyszenie Polish Data Center Association (PLDCA) wspiera kandydaturę naszego kraju jako lokalizacji dla Baltic AI Gigafactory – projektu realizowanego w ramach unijnego funduszu InvestAI, który ostatnio został przyjęty przez Komisję Europejską i wszedł w kolejną fazę rozmów. Atuty, które przemawiają za Polską jako lokalizacją dla projektu? Korzystne warunki klimatyczne, przyspieszająca dekarbonizacja energetyki i silny potencjał technologiczny. Dodatkowo, Baltic AI Gigafactory to jedyny projekt spośród wszystkich zgłoszonych, który ma charakter ponadpaństwowy, co zwiększa jego szanse w pozyskaniu unijnych funduszy.

Klimat jako atut: milionowe oszczędności dla Gigafactory

Polska – wspólnie z Estonią, Litwą i Łotwą oraz konsorcjum prywatnych przedsiębiorstw i instytutów badawczych – złożyła do Komisji Europejskiej wniosek o budowę Gigafabryki Sztucznej Inteligencji – Baltic AI Gigafactory. Projekt ma na celu przyspieszenie rozwoju technologii AI w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. Realizacja tych celów wymaga stworzenia infrastruktury obliczeniowej o ogromnej skali – wyposażonej w ok. 100 000 układów GPU najnowszej generacji, zdolnej do obsługi najbardziej zaawansowanych projektów AI (modele z ponad bilionem parametrów), przy wykorzystaniu OZE i w zgodzie z zasadami zrównoważonego rozwoju.

Jednym z najbardziej przekonujących argumentów za lokalizacją w Polsce są sprzyjające warunki klimatyczne naszego kraju. Niższe średnie temperatury roczne w Polsce (Warszawa – 8,88°C), w porównaniu do krajów Europy Południowej (Madryt - 12,89°C, Mediolan – 13,92°C, Ateny 17,65°C) oraz pozostałych rozwiniętych lokalizacji centrów danych (Frankfurt - 11,04°C, Paryż - 11,77°C, Londyn - 11,48°C), w sposób naturalny skutkują znacząco mniejszym zapotrzebowaniem na energię przeznaczoną na chłodzenie centrów danych. Analizy PLDCA przeprowadzone dla przykładowej Gigafabryki AI o mocy 100MW wskazują wyraźnie niższe roczne zużycie energii na MW mocy obliczeniowej w Polsce w porównaniu do pozostałych europejskich lokalizacji (poza Skandynawią). Przekłada się to na gigantyczne oszczędności w kosztach operacyjnych (OPEX) w pełnym cyklu życia obiektu.

Wniosek do Komisji Europejskiej dotyczący utworzenia Baltic AI Gigafactory pokazuje ambicje Polski w rozwoju technologii sztucznej inteligencji. Tego typu projekt, z potencjałem miliardowych inwestycji, wymaga dostępu do wysokiej klasy infrastruktury energetycznej i centrodanowej. Polski klimat, ze średnią temperaturą powietrza, która jest jedną z najniższych na kontynencie, sprzyja efektywnemu chłodzeniu, znacząco obniżając koszty operacyjne - różnica w cyklu życia obiektu to nawet 100 mln EUR”.

zaznacza Piotr Kowalski, Dyrektor Zarządzający PLDCA.

Kalkulacja Polish Data Center Association

Polska odpowiada na cel równomiernej dystrybucji mocy obliczeniowych w UE

Komisja Europejska w opracowywanym „Cloud and AI Development Act” zakłada potrojenie europejskich mocy obliczeniowych w okresie najbliższych 5-7 lat, w sposób zrównoważony geograficznie.

Polska jest jedną z najszybciej rozwijających się gospodarek Europy i niekwestionowanym liderem regionu CEE. Lokalizacja Baltic AI Gigafactory w Polsce to nie tylko inwestycja technologiczna – to strategiczny krok w stronę budowy realnej przewagi w obszarze infrastruktury cyfrowej. Ten projekt to kolejny etap na drodze do tego, by Polska stała się regionalnym liderem rynku data center i nowoczesnych technologii”,

zauważa Piotr Kowalski.

Zrealizowanie założeń „Cloud and AI Development Act” przełoży się na bardziej zrównoważoną dystrybucję mocy obliczeniowych w całej Unii Europejskiej, zwiększając odporność cyfrową Europy i zmniejszając ryzyka związane z koncentracją infrastruktury w kilku regionach.

Efektywność energetyczna jako „Pełnoprawne Źródło Energii” zgodnie z Dyrektywą Parlamentu Europejskiego w sprawie efektywności energetycznej (EED)

Warunki klimatyczne w Polsce pozwalają bezpośrednio realizować założenia unijnej Dyrektywy ds. Efektywności Energetycznej, która traktuje ograniczanie zużycia energii jako kluczowy element polityki energetycznej – tzw. „wirtualne źródło” energii. Zapisana w Dyrektywie zasada "efektywność energetyczna przede wszystkim" promuje podejście, w którym efektywność energetyczna jest traktowana jako priorytet przy podejmowaniu decyzji dotyczących polityki energetycznej i inwestycji. Ulokowanie AI Gigafactory w Polsce oznacza mniejsze zapotrzebowanie na energię do chłodzenia infrastruktury (nawet 1,7 TWh w cyklu życia obiektu), co przekłada się nie tylko na niższe koszty operacyjne, ale także na realne korzyści środowiskowe w postaci redukcji całkowitego zużycia energii.

Branża centrów danych od lat inwestuje w technologie poprawiające efektywność energetyczną – od systemów chłodzenia wykorzystujących sprzyjające warunki klimatyczne, po zastosowanie algorytmów AI do zarządzania infrastrukturą. Lokalizacja Gigafabryki w chłodnej lokalizacji jaką jest Polska, wykorzystuje jej naturalne predyspozycje, dając przewagę energetyczną. Mamy w Polsce dużo doświadczeń w inicjatywach optymalizujących konsumpcję energii przez centra danych, co w kontekście budowy gigafabryki będzie wykorzystane. Pierwsza kwestia to optymalizacja wskaźnika efektywności energetycznej obiektu, tzw. PUE. Im mniejsza konsumpcja energii związana z działalnością operacyjną data center, tym lepiej. Przykładowo centrum danych na naszym kampusie w Poznaniu charakteryzuje się wskaźnikiem na poziomie 1.2, a docelowo chcemy zbliżyć się do 1.1. Idąc dalej, obiekty typu fabryka AI będą produkować gigantyczne ilości energii w postaci tzw. ciepła odpadowego. Kluczowe jest, aby ją efektywnie wykorzystać. Dlatego uruchomiliśmy wspólnie z Veolia Energia Poznań pierwszy w Polsce wielkoskalowy projekt wykorzystania ciepła odpadowego z centrum danych na potrzeby systemu ciepłowniczego w Poznaniu. Te przykłady udowadniają, że lokalne zaplecze technologiczne i kompetencyjne ma realną wartość dodaną dla konkurencyjności projektu gigafabryki w Polsce”.

komentuje Wojciech Stramski, CEO spółki Beyond.pl, należącej do PLDCA, która uruchamia w Poznaniu pierwszą w regionie Europy Środkowo-Wschodniej Fabrykę AI i należy do konsorcjum Baltic AI Gigafactory.

Dekarbonizacja w Polsce przyspiesza

Polska jest w trakcie dynamicznej transformacji energetycznej, z ambitnymi planami dekarbonizacji miksu energetycznego. Udział węgla w produkcji energii elektrycznej regularnie spada, w czerwcu 2025 roku po raz pierwszy w historii Polski źródła OZE przebiły udział węgla w produkcji energii elektrycznej, odpowiadając za 44,1%. W całym drugim kwartale tego roku udział węgla w miksie spadł poniżej połowy (45,2%). Opublikowany pod koniec lipca 2025 przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska Krajowy Plan w dziedzinie Energii i Klimatu 2030 zakłada, że w ciągu najbliższych pięciu lat średnioroczny udział odnawialnych źródeł w produkcji energii elektrycznej ma przekroczyć 50%, a do 2040 roku sięgnąć niemal 80%.

Dynamicznie nadrabiamy dystans w obszarze transformacji energetycznej, co ma bezpośrednie przełożenie na rosnącą atrakcyjność inwestycyjną Polski – szczególnie w kontekście projektów wymagających stabilnych i zrównoważonych źródeł zasilania, jakimi są centra obliczeniowe. Inwestorzy tego sektora kierują uwagę na kraje, które nie tylko oferują zieloną energię, ale potrafią zapewnić jej długoterminową dostępność w przewidywalnym otoczeniu regulacyjnym. W tym kontekście pośród krajów CEE mamy silną pozycję”,

mówi Sławomir Koszołko, CEO firmy Atman Sp. z o.o., należącej do PLDCA i Prezes Zarządu PLDCA.

Polska ma wszystkie atuty, by stać się liderem zielonych centrów danych w Europie Środkowo-Wschodniej – od sprzyjającego klimatu i szybko rosnącego udziału OZE, przez kompetencje technologiczne i chłonny rynek, aż po pełne wsparcie dla zrównoważonego rozwoju infrastruktury cyfrowej. Baltic AI Gigafactory może być przełomem – nie tylko dla polskiej branży data center, ale i dla całej cyfrowej Europy.

O Stowarzyszeniu PLDCA

Polish Data Centre Association (PLDCA) jest reprezentantem polskiego sektora centrów danych i zrzesza ponad 60 podmiotów z szerokiego łańcucha wartości branży – od właścicieli i operatorów centrów obliczeniowych, przez firmy inżynieryjne, po firmy technologiczne, integratorów i generalnych wykonawców. Stowarzyszenie wzmacnia potencjał branży data center w Polsce, edukuje rynek i buduje nowe miejsca pracy poprzez współpracę z władzami, inicjowanie zmian legislacyjnych oraz wykorzystywanie doświadczeń podobnych organizacji w Europie. PLDCA określa warunki infrastrukturalne sprzyjające realizacji celów strategicznych biznesu, promuje rozwój oraz pozyskiwanie inwestorów oraz wspiera zrównoważony i odpowiedzialny rozwój sektora. www.pldca.pl

Arkadiusz Lorenc

Senior Consultant Linkleaders

Monika Trojanowska

PR Consultant Linkleaders